Zarządzanie łańcuchem dostaw e-commerce

Mówi się, że konkurują ze sobą nie firmy, tylko łańcuch dostaw (w tym transport) będące wynikiem współpracy między różnymi partnerami. Zarządzanie łańcuchem dostaw stało się elementem strategii przedsiębiorstwa, na podstawie którego budowana jest jego przewaga konkurencyjna. Co zatem należy o nim wiedzieć?

Metody zarządzania łańcuchem dostaw

Metody zarządzania łańuchem

Zarządzanie łańcuchem dostaw to więcej niż zarządzanie logistyką, w której projektuje się i monitoruje procesy przepływu produktów w przedsiębiorstwie. SCM, czyli Supply Chain Management, obejmuje koordynację zarówno procesów logistycznych (spedycyjnych i transportowych – o czym pisaliśmy w artykule: Ostatnia Mila. Dostawy kurierskie do klienta ostatecznego , produkcyjnych, magazynowych i dystrybucyjnych), wielu różnych procesów pomiędzy dostawcami (surowców, półproduktów czy podzespołów), jak i również wymianę wiedzy i doświadczenia pomiędzy specjalistami R&D a projektantami, producentami, dystrybutorami, firmami usługowymi i klientami ostatecznymi.

 Ebook zarządzanie łańcuchem dostaw w e-commerce

W praktyce oznacza to wspólne formowanie procesów mających na celu dostarczenie produktów do konsumentów.  Zaczynając od prognozowania, prototypowania i testowania, poprzez formowanie sieci produkcyjnej, aż po kontrolowanie transportu i dystrybucji, zarządzanie zapasami i analizowanie oraz mierzenie wskaźników efektywności. Wszystko w jednym celu: maksymalnej optymalizacji procesów zachodzących w łańcuchu dostaw.

Łańcuch dostaw w stałej budowie

To, w jaki sposób przedsiębiorstwa i ich partnerzy tworzą łańcuchy dostaw, związane jest ze adaptacją do bieżących i przyszłych warunków funkcjonowania biznesu na poziomie globalnym czy lokalnym. Na sposób zarządzania wpływ ma chociażby rozwój technologii (w tym zintegrowanych systemów logistycznych oraz analityka Big Data) czy zmiany polityczne i ekonomiczne (związane na przykład z umacnianiem się pozycji danego kraju w określonym regionie świata, rozwojem międzynarodowych korporacji i otwarciem wielu rynków na import towarów). Nie bez znaczenia są też umacniające się trendy w prowadzeniu biznesu. To przede wszystkim dążenie do integracji procesów oraz wykorzystania outsourcingu w wybranych częściach biznesu.

Coraz więcej mówi się jednak o tym, że największy wpływ na obecne kształtowanie łańcucha dostaw i wybór metod zarządzania nim mają konsumenci. To ich zmieniające się potrzeby i oczekiwania muszą być spełnione przez produkt lub usługę. Jednym z wyznaczników sukcesu Supply Chain Management jest poziom satysfakcji klientów ostatecznych. Brak zadowolenia może oznaczać, że przedsiębiorstwo poległo w planowaniu i zarządzaniu operacjami. Dlatego świadome i efektywne wykorzystanie metod zarządzania łańcuchem dostaw to jedna z kluczowych kompetencji w prowadzeniu biznesu.

Jaką metodę zarządzania łańcuchem dostaw wybrać?

Metodę zarządzania łańcuchem dostaw wybiera się kierując się jednym lub wieloma celami związanymi z właściwym zarządzaniem  kosztami transportu czy logistyki (w tym magazynowania), optymalnym poziomem utrzymania zapasów, usprawnieniami procesów logistycznych czy uelastycznieniem możliwości produkcyjnych przedsiębiorstwa. Wybór zależny jest również od cech produktu (popyt, rynek i długi cykl życia produktu) oraz długości czasu produkcji i dostawy. Dwie główne metody to Lean Management i Agile Management.

Zarządzanie łańcuchem dostaw Lean Management

Metodę Lean Management wykorzystuje się dla standardowych produktów, które posiadają stały i łatwy do prognozowania popyt. Bywa nazywana strategią odchudzania w związku z tym, że jej nadrzędną metodą jest redukowanie zbędnych procesów – nie tylko na poziomie logistyki, ale też produkcji. Nieustanne upraszczanie ma na celu obniżenie kosztów wewnętrznych operacji, dzięki którym możliwe jest redukowanie ceny produktów końcowych. W praktyce oznacza to analizowanie całego łańcucha, projektowanie i wdrażanie rozwiązań, które eliminują niepotrzebne kroki w procesie produkcyjnym, zbędny transport, nadmierną ilość produktów w magazynie (czym można zarządzić korzystając z usług magazynowych), prawdopodobieństwo wystąpienia błędów oraz zbyteczne procedury.

Zwinne zarządzanie łańcuchem dostaw – Agile Management

Inną metodą jest Agile Management, czyli zwinne zarządzanie łańcuchem dostaw. Metoda ta ma na celu szybkie reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe i oczekiwania klientów. Dostarczanie produktów w krótkim czasie po szybkiej weryfikacji potrzeb i aktualnych trendów pozwala na eliminację strat wynikających z produkcji towarów, które mogą zostać niesprzedane oraz kosztów związanych z przechowywaniem tych produktów w magazynach.

Leagile – hybryda w zarządzaniu łańcuchem dostaw

Oczywiście, oba modele mają charakter akademicki – w praktyce ich zastosowanie w czystej formie nie występuje często. Nie dlatego, że ich osiągnięcie jest niemożliwe, ale dlatego, że może nie być  zasadne. Niewiele przedsiębiorstw posiada bowiem asortyment na tyle jednorodny, by sztywne wykorzystanie jednego z sposobów zarządzania było bardziej opłacalne finansowo. Najczęściej w portfolio produktów znajdują się zarówno wyroby standardowe, które z pewnością opłaca się objąć Lean Managementem, jak i produkty niestandardowe lub personalizowane posiadające krótki cykl życia, podlegające trendom i wymagające zwinnego zarządzania.

Łańcuch dostaw jednego typu produktu, który łączy w sobie metody zarządzania Lean i Agile,  to strategia nazywana LeagileOpiera się ona na funkcjonowaniu dwóch bazowych procesów w ramach łańcucha Customer Order Decoupling Point. Proces od dostawców aż do CODP realizowany jest zgodnie z metodą Lean, a od CODP w oparciu o strategię Agile. Dzięki temu, że Leagile łączy w sobie nastawienie na redukcję kosztów i reaktywność, stanowi jedną z najbardziej efektywnych form zarządzania łańcuchem dostaw.

Metoda Leagile sprawdza się w sytuacjach, w których łańcuch może być długi, a jednocześnie popyt na produkty jest bardzo trudny lub niemożliwy do przewidzenia. Taki model można wykorzystać w bardzo wielu branżach. Przykładowo – w branży samochodowej bazowe modele samochodu produkuje się w jednej fabryce. Następnie dostosowuje się je finalnie do określonych wymogów rynków zbytu. Przykładem wykorzystania tego modelu w branży fashion  jest szycie odzieży w standardowych fasonach i farbowanie jej na najmodniejszy aktualnie kolor tuż przed wysłaniem do sklepów.

Ta metoda nazywana odraczaniem (postponement) związana jest z coraz popularniejszą szybką adaptacją półproduktów lub wyrobów do sprzedaży. Choć najczęściej odnosi się do momentu montażu, może dotyczyć niemalże każdego etapu produkcji. Przynosi wymierne korzyści dzięki zmniejszeniu ryzyka wypuszczenia na rynek produktów, na które nie ma popytu. Dodatkowo obniżeniu kosztów magazynowanie oraz możliwości szybkiego reagowania na potrzeby konsumentów.

Jak rozwijać łańcuch dostaw w przedsiębiorstwie?

Znalezienie odpowiedniej strategii zarządzania łańcuchem dostaw to wyzwanie dla każdego przedsiębiorstwa. Gra toczy się o wielką stawkę – o satysfakcję klienta, zarówno z produktu, jak i z jego finalnej ceny. Dlatego warto nieustannie zadawać sobie pytanie czy aktualnie odpowiednio zarządzamy łańcuchem dostaw?

 

Jadwiga Żurek

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *