Rynek e-commerce w Rumunii

Rynek e-commerce w Rumunii

Największy kraj południowo-wschodniej Europy, Rumunia, jest ostatnio na językach specjalistów rynku e‑commerce. Nic dziwnego! Jako jedna z najbardziej wzrostowych gospodarek w Unii Europejskiej, z nienasyconym rynkiem e-commerce, staje się dobrym miejscem na rozwijanie biznesu online.

Zbyt dynamiczna gospodarka?

Rumunia jest w ostatnich latach w europejskiej czołówce krajów z najszybciej rosnącą gospodarką. Mieszkańcy odnotowali znaczny wzrost wynagrodzeń, a to w połączeniu m.in. z rządową decyzją o obniżeniu VAT-u, spowodowało ogromny skok konsumpcji[1]. Obecnie rynek detaliczny w Rumunii szacuje się na około 45 mld EUR. W kontekście utrzymującego się w Europie dynamicznego wzrostu w internetowym handlu detalicznym, GFK prognozuje, że w 2019 roku to właśnie Rumunia osiągnie najwyższy wskaźnik wzrostu obrotów w handlu stacjonarnym (na poziomie 7 proc.) przy średniej 2 proc. dla krajów UE[2].

Niestety, intensywny wzrost gospodarczy ma w przypadku Rumunii również negatywne skutki – eksperci zauważają zdeformowanie proporcji gospodarczych, analitycy prognozują w Rumunii problemy finansowe, a Komisja Europejska upomina za gospodarcze nierównowagi[3]. W czerwcu Eurostat odnotował w Rumunii najwyższy poziom inflacji w Europie (3,9 proc.) – w tym samym czasie w Polsce inflacja wyniosła 2,3 proc., a średnia europejska to 1,6 proc. (w samej strefie euro 1,3 proc.)[4].

Sytuacja na rynku e-commerce w Rumunii

Liczba rumuńskich internautów rośnie z roku na rok. Obecnie, z 19,5 mln mieszkańców Rumunii, aż 11,7 mln jest aktywnymi użytkownikami sieci, a 72,4 proc. gospodarstw domowych ma dostęp do Internetu[5]. To podobny poziom dostępności do Internetu co w Polsce, który wynosi u nas 77,5 proc.[6] Liczby te są jednak wciąż stosunkowo niskie w porównaniu ze średnią krajów europejskich (w UE średnia to aż 87 proc.)[7].

Podczas gdy całkowita wartość rynku e-commerce na świecie wzrosła w ciągu 2018 roku o 16 proc.[8] w Rumunii w tym samym czasie zaobserwowano wzrost o około 30 proc.![9] To w dużej mierze dzięki podwyżkom płac – nastąpił ogólny wzrost konsumpcji, a dzięki temu również wzrost na rynku e-commerce.

[10]

Rynek e-commerce osiągnął tam już około 8 proc. wartości sprzedaży detalicznej[11], czyli podobnie jak w Polsce. Rumuni w ostatnim roku wydali średnio 10 mln euro dziennie na zakupy przez Internet, co stanowi znaczny wzrost w porównaniu z 7,67 mln euro – średnią dzienną odnotowaną w 2017 r.[12] A e-sklepów, w których mogą kupować, wciąż przybywa – w 2018 r.  było już ich ponad 15 000. To ponad dwukrotnie więcej niż w 2017 roku i trzykrotnie więcej niż w 2016[14].

Prognozy na kolejne lata wyglądają obiecująco. GPeC i ARMO (Association of Romanian Online Stores) szacują, że rumuński rynek e-commerce osiągnie i prawdopodobnie przekroczy próg 5 miliardów euro w 2020 roku[15].

Najważniejsi gracze na rynku

Do najważniejszych e-sklepów zalicza się eMAG.ro, Okazii.ro czy Altex.ro. Warto jeszcze wspomnieć o Domo.ro i Flanco.ro[14].

Emag.ro to lokalny lider handlu e-commerce. Należy do grupy kapitałowej Naspers i działa również w Polsce, na Węgrzech  i Bułgarii. To platforma sprzedażowa, która posiada w ofercie produkty z wszystkich wiodących kategorii. W Rumunii eMag ma również 15 salonów stacjonarnych nastawionych na sprzedaż bezpośrednią[16].

Zarządzane przez Bitfactor S.R.L Okazii.ro to jeden z najdłużej działających e-sklepów w Rumunii. Obecnie platforma obsługuje tysiące sklepów internetowych i niezależnych sprzedawców, a strona jest odwiedzana miesięcznie przez ponad 2,5 miliona Rumunów[17][18].

Altex to rumuńska firma, która sprzedaje na altex.ro oraz w krajowej sieci sklepów. Jest większościowym udziałowcem spółek Complet Electro Serv, producentów sprzętu IT oraz Cometex SA, firmy z branży nieruchomości[19]. To lider rynku produktów elektronicznych, sprzętu AGD, IT&C i multimediów, z obrotem około 720 milionów euro i zyskiem netto ponad 10 milionów euro w 2018 roku[20].

Kim jest rumuński e-konsument?

Według INS, najbardziej aktywnymi użytkownikami e-sklepów są ludzie w wieku od 16 do 34 lat – stanowią oni 52,3 proc. wszystkich kupujących w sieci.

1. Płatności

Według badań INS prawie połowa rumuńskich e-kupujących (46 proc.) woli płacić za swoje produkty przy odbiorze – to bardzo dużo w porównaniu do zaledwie 11 proc. ogółu Europejczyków wybierających tę metodę płatności. Około 1/3 Rumunów płaci za zakupy online kartą, a 16 proc. za pomocą PayPala.

Co ciekawe, w Rumunii nadal popularna w jest gotówka – aż 43 proc. respondentów preferuje ten sposób płatności. Więcej osób chętniej płacących gotówką można znaleźć tylko w Niemczech i Austrii (48 proc.), natomiast średnia europejska to 32 proc.[21]

2. Kanały: mobile czy desktop?

Zarówno na obszarach miejskich, jak i wiejskich, użytkownicy korzystają z sieci przede wszystkim dzięki swoim telefonom komórkowym. Warto o tym pamiętać i zoptymalizować swoją mobilną wersję witryny, aby niepotrzebnie nie tracić klientów.

W 2018 r. Rumuni wydali średnio 243 RON (około 52 euro) na zakupy online przy pomocy komputera i 210 RON (około 45 euro) na zamówienia mobilne. Choć 80 proc. ruchu w sklepach internetowych generują telefony komórkowe, Rumuni chętnie dokonują ostatecznego zakupu na desktopie, na większym monitorze. Wyjątkiem są tutaj wiodące sklepy online, które mają specjalne dedykowane aplikacje mobilne do zakupów[22].

3. Moda goni elektronikę

W 2018 najpopularniejszym rodzajem towarów i usług zakupionych online w Unii Europejskiej były ubrania i artykuły sportowe (64 proc. e-kupujących), a następnie podróże i zakwaterowanie (53 proc.)[23]. Jak te statystki mają się do rumuńskiego rynku e‑commerce? Przede wszystkim, następują na nim częste zmiany. Według 2Performant, w 2018 roku średnia wartość zamówienia online zmieniła się niemalże w wszystkich segmentach rynku – na podobnym poziomie została tylko kategoria elektroniki. Największy wzrost odnotowano w kategorii dom i ogród oraz w sklepach z artykułami dla dzieci[24].

Co ciekawe, w kategorii moda nastąpił niewielki spadek wartości koszyka, ale za to znacznie wzrosła liczba transakcji w tej grupie. Moda jest obecnie drugą co do wielkości kategorią produktów sprzedawanych online (zaraz po elektronice), a przedstawiciele głównych rumuńskich sklepów internetowych uważają, że pion mody ma ogromny potencjał wzrostu i może w kolejnych latach stać się najczęściej sprzedawaną kategorią. Mają solidne podstawy, by tak twierdzić – zmiana lidera w tych kategoriach to charakterystyczny i powtarzalny model przy rozwijających się rynkach e-commerce w całej Europie.

[25]

Dylematy kupujących w sieci

Dlaczego jeszcze nie wszyscy Rumuni kupują online? Wśród głównych powodów wymienia się nieufność, czy produkty na stronie odpowiadają tym w rzeczywistości (65 proc.),  brak możliwości zobaczenia, poczucia i przetestowania produktów (58 proc.), strach przed oszustwami (46 proc.) oraz opłatę za dostawę, która nie została wliczona w cenę (33 proc.). Co może przekonać malkontentów do zmiany zdania? Przede wszystkim konkurencyjna cena w porównaniu ze sklepami stacjonarnymi (65 proc.) oraz szybka dostawa (38 proc.).

W ubiegłym roku Rumuni dokonali średnio 9 zakupów rocznie (w 2015 – 8,2)[26]. Stają się coraz bardziej wymagającymi użytkownikami. Istotny jest dla nich krótki termin dostawy oraz szybka reakcja sklepu na bieżące pytania i problemy – obecnie zdecydowana większość kupujących online (90 proc.) oczekuje odpowiedzi nie później niż tego samego dnia, w którym zadali pytanie. Na podjęcie pozytywnej decyzji zakupowej największy wpływ mają niskie ceny, szybka dostawa i dobra opinia sklepu internetowego. Do czego jeszcze klienci przywiązują dużą wagę? Do jasnej informacji na temat ostatecznej ceny produktu, do uczciwych zasad dostawy i do bieżącej aktualizacji na stronie swoich stanów magazynowych[27].

Dobre miejsce dla biznesu?

Wg Andrei Radu, dyrektora generalnego GpeC, obecnie jest dobry czas, by rozpocząć działalność online w Rumunii – rynek jest nadal wystarczająco permisywny, a przyspieszony trend wzrostowy będzie kontynuowany w 2019 r. i w kolejnych latach[28]. Sama Rumunia widzi duży potencjał w tym sektorze gospodarki. Zamierza wprowadzić nowe przepisy dla sektora e-commerce, w tym stworzenie Agencji Certyfikacji. Nowy projekt nazywa się eCom i ma na celu przeanalizowanie aktualnego krajowego prawodawstwa dotyczącego handlu elektronicznego i opracowanie planu działania dla sektora do 2020 r.[29]

[1]            https://www.bankier.pl/wiadomosc/Rumunia-rozchwiana-gospodarka-przyspiesza-7684636.html

[2]            https://www.gfk.com/insights/press-release/brick-and-mortar-retail-in-the-eu-highest-2019-growth-in-romania-and-lithuania/

[3]            https://www.bankier.pl/wiadomosc/Rumunia-rozchwiana-gospodarka-przyspiesza-7684636.html

[4]    https://ec.europa.eu/eurostat/documents/2995521/9984108/2-17072019-AP-EN.pdf/e507c971-54f9-4c0f-96d6-d619a8a912aa

[5]             https://www.gpec.ro/blog/en/in-2018-romanians-have-made-online-purchases-worth-more-than-35-billion-euros-2018-gpec-romanian-ecommerce-market-report

[6]    http://www.benchmark.pl/aktualnosci/ile-procent-polakow-ma-dostep-do-internetu-2018.html

[7]    https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Digital_economy_and_society_statistics_-_households_and_individuals/pl

[8]    https://businessinsider.com.pl/finanse/handel/handel-w-internecie-2019-polacy-wydadza-miliardy-zlotych/21qv1lp

[9]             https://www.gpec.ro/blog/en/in-2018-romanians-have-made-online-purchases-worth-more-than-35-billion-euros-2018-gpec-romanian-ecommerce-market-report

[11]             https://www.thepaypers.com/ecommerce/romania-s-ecommerce-increased-by-30-percent-in-2018/777092-25

[12]             https://www.gpec.ro/blog/en/in-2018-romanians-have-made-online-purchases-worth-more-than-35-billion-euros-2018-gpec-romanian-ecommerce-market-report

[13]          Statystki te nie obejmują około 35.000 stron internetowych z domeną .ro, które mają opcję „dodaj do koszyka”, ze względu na generowany przez nie niewielki ruch, oraz sprzedawców online, którzy sprzedają za pomocą Marketplaces i nie posiadają własnej strony internetowej.

[14]            https://www.gpec.ro/blog/en/in-2018-romanians-have-made-online-purchases-worth-more-than-35-billion-euros-2018-gpec-romanian-ecommerce-market-report

[15]             https://ecommercenews.eu/ecommerce-in-europe/ecommerce-romania/

[16]    https://teams.emag.ro/

[17]    https://www.okazii.ro/vanzari-online/

[18]    https://ro.wikipedia.org/wiki/Okazii.ro

[19]    https://ro.wikipedia.org/wiki/Altex

[20]    https://altex.ro/despre-noi/pag/

[21]    https://www.romania-insider.com/romanians-shop-online-pay-on-delivery

[22]       https://www.gpec.ro/blog/en/in-2018-romanians-have-made-online-purchases-worth-more-than-35-billion-euros-2018-gpec-romanian-ecommerce-market-report

[23]             https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/E-commerce_statistics_for_individuals

[24]             https://www.gpec.ro/blog/en/in-2018-romanians-have-made-online-purchases-worth-more-than-35-billion-euros-2018-gpec-romanian-ecommerce-market-report

[26]             https://www.gpec.ro/blog/en/in-2018-romanians-have-made-online-purchases-worth-more-than-35-billion-euros-2018-gpec-romanian-ecommerce-market-report

[27]            https://www.gpec.ro/blog/en/in-2018-romanians-have-made-online-purchases-worth-more-than-35-billion-euros-2018-gpec-romanian-ecommerce-market-report

[28]            https://www.gpec.ro/blog/en/in-2018-romanians-have-made-online-purchases-worth-more-than-35-billion-euros-2018-gpec-romanian-ecommerce-market-report

[29]          https://www.thepaypers.com/ecommerce/romania-plans-new-rules-for-ecommerce/772306-25