Rynek kurierski

Aktualna wartość polskiego rynku KEP stanowi mniej niż 2 proc. wartości rynku europejskiego[1]. To bardzo mało – nic więc dziwnego, że eksperci deklarują aktualnie dynamiczny wzrost branży kurierskiej w Polsce i prognozują go na kolejne lata. Podczas gdy szacunki głoszą, że w najbliższych latach branża będzie się rozwijać w tempie ok. 6 proc. na świecie i ok. 4,5 proc. w Europie[2], PwC przewiduje, że w Polsce wzrost przychodów w ciągu najbliższego czasu utrzyma się na poziomie ok. 12 proc. rocznie[3].

Wzrost przychodów widać też w dynamicznie rosnącej ilości przesłanych paczek w ciągu roku.

[4]

Kto rządzi na rynku kurierskim w Polsce?

W listopadzie 2017 roku Urząd Komunikacji Elektronicznej informował, że w Polsce zarejestrowanych jest niemal 280 podmiotów, które mogą prowadzić działalność pocztową i kurierską[5]. To dosyć dużo – jednak w praktyce rynek jest bardzo skonsolidowany. Aktywnie działa tylko ponad połowa z zarejestrowanych podmiotów, a rynkiem rządzi kilku największych graczy: DPD, UPS, DHL i Poczta Polska[6].

[7]

Obecnie rynek kurierski jest w momencie, w którym firma kurierska, aby utrzymać się na rynku, musi posiadać rozległą sieć sortowni. Zatrudnia przy tym tysiące pracowników i kierowców oraz umiejętność dostosowania się do prawa przewozowego i pocztowego. Dlatego aktualnie mało kto decyduje się wejść na ten rynek bez globalnego inwestora.

Wyzwania i zmiany w usługach kurierskich

Błyskawiczny rozwój branży wymaga elastyczności i otwartości na wprowadzanie nowych rozwiązań – a na to najczęściej stać tylko największych. Z rozwojem wiąże się bowiem szereg wyzwań: wzrost popytu spowodowany rozwojem e‑commerce, konieczność wprowadzania innowacyjnej technologii, podniesienie kosztów obsługi zleceń, braki w pracownikach (kurierzy to zawód deficytowy – skala niedoboru kierowców jest szacowana na 20 proc., co oznacza, że na polskim rynku powinno być nawet 100 tys. aktywnych kierowców zawodowych więcej![8]) oraz konieczność dostarczenia obiecanej jakości.

Pomimo ogromu wyzwań, polskie firmy kurierskie rozwijają swoje procesy i portfolio usług. Świetnie przygotowują się do sezonowych peaków (np. świątecznych), a największy nacisk kładą na obsługę klienta i sprawną obsługę logistyki ostatniej mili. Jeszcze jakiś czas temu wykonywali tylko usługi door-to-door; teraz oferują dużo więcej. Kurierzy obecnie dostarczają przesyłki do wskazanych miejsc odbioru i urządzeń (np. paczkomatów), wprowadzają usługę zarządzania paczką przez odbiorcę (sms i możliwość przekierowania), dla przesyłek COD możliwość płacenia kartą, serwis dostaw wieczornych oraz serwis same day delivery.

Najważniejszą zmianą jest jednak rozwój sieci punktów odbioru. Proces ten jest zauważamy w Polsce od trzech lat, ale dopiero teraz stał się ważnym wyróżnikiem w branży. Skupienie się na rozwoju miejsc takich jak Access Pointy i ParcelShopy to odpowiedź na oczekiwania klientów związane z wygodą odbioru paczek i swobodą związaną z czasem i miejscem.

W ilości punktów odbioru przoduje Poczta Polska. W momencie wejścia na rynek kurierski posiadała sieć placówek pocztowych i rozbudowaną infrastrukturę. Aktualnie paczki można odbierać nie tylko w placówkach pocztowych, ale także w wybranych stacjach Orlen, kioskach RUCH-u oraz sklepach typu convenience: Żabki i Freshmarkety. Docelowo odbiór przesyłek ma być możliwy aż w 4 700 sklepach tych sieci w całej Polsce[9]. W ślad za Pocztą Polską poszedł DHL, który oferuje klientom dostawy m.in. do Żabek, Freshmarketów, salonów Inmedio, Relay i 1minute oraz stacji benzynowych Shell[10].

Rozwój sieci punktów odbioru wiąże się z rozwojem popularnych na Zachodzie PickUp DropOff (PUDO). Są to punkty o zasięgu lokalnym (np. sklepów, stacji benzynowych czy kawiarni), które stanowią jednocześnie miejsce odbioru i nadawania paczek. Aktualnie firmy kurierskie w Polsce pracują nad rozszerzeniem sieci i pokryciem siatką punktów PUDO całego kraju.

Potrzeby klientów względem rynku kurierskiego

To potrzeby konsumentów zmieniają rynek kurierski, a technologia te zmiany umożliwia. Rynek KEP od lat stosuje zaawansowane narzędzia technologiczne, takie jak RFID, systemy Track&Trace czy Internet of Things. To one umożliwiły komunikację z odbiorcą, dzięki czemu może on decydować o losie swojej paczki. Dzieje się to poprzez aplikacje mobilne umożliwiające przekierowanie przesyłki, jak na przykład powiadomienia SMS. Taki serwis oferuje chociażby DHL („Przekieruj paczkę”) czy UPS (Day Before Delivery alert).

W ostatnim czasie duże firmy testują też różne rozwiązania związane z wykorzystaniem skrytek w domach.  Otwierane są one dzięki jednorazowemu kodowi PIN, dronów oraz samochodów elektrycznych i autonomicznych. Te innowacje będą jednak odraczane w czasie i wprowadzane dopiero wtedy, gdy upomną się o nie konsumenci.

Dlaczego rynek kurierski się zmienia?

Najważniejszym motorem napędowym rozwoju firm kurierskich jest rozwój branży e‑commerce. Dynamiczne, rokroczne wzrosty e‑sprzedaży w Polsce powodują wzrost ilości i częstotliwości drobnych przesyłek B2C, które niedługo mogą okazać się trzonem biznesu kurierów. Już teraz średnio cztery na dziesięć przesyłek kurierskich pochodzi z zamówień w e‑sklepach[11].

Do zmian zmusza też coraz silniejsza potrzeba zredukowania ilości magazynowanych towarów. Jeśli długotrwałe przechowywanie produktów w magazynie zostanie zastąpione sprawnym i elastycznym transportem. Odpowiada to na potrzeby zarówno klientów biznesowych, jak i konsumentów związanych z krótkim czasem dostawy i niższą ceną.

Nie bez znaczenia jest też zmiana przyzwyczajeń zakupowych Polaków. Coraz częściej zamiast małych, lokalnych sklepów wybieramy sklepy sieciowe, których stacjonarne placówki również korzystają z usług kurierów. Ze względu na wysoką cenę wynajmu przestrzeni w centrum handlowym, sklepy nie posiadają odpowiednich magazynów. Muszą więc dokonywać replenishmentu – czyli uzupełniać na bieżąco to, co zostanie sprzedane. W związku z tym operatorzy logistyczni niekiedy codziennie przygotowują uzupełnienia i dostarczają je drogą kurierską.

Trendy na rynku kurierskim. Co się zmieni?

Jakie najważniejsze trendy będą kształtowały polski rynek kurierski przez najbliższe lata?

1. Rozwój e-commerce

W Polsce e‑sprzedaż rośnie nieustannie – prognozy mówiły, że w 2018 roku jej wartość ma wzrosnąć o 15 proc. Wszystko wskazuje na to, że tak dynamiczny przyrost przez jakiś czas się utrzyma; wszak Polacy wciąż są daleko za Europą Zachodnią jeśli chodzi o korzystanie z e‑commerce. Aktualnie tylko 56 proc. polskich internautów kupuje online[12] – to zdecydowanie mniej niż europejscy liderzy, tacy jak Holandia (82 proc.) czy Niemcy (77 proc.)[13]. Wzrost użytkowników sklepów internetowych będzie oznaczał dla kurierów konieczność rozwijania przedsiębiorstw i poszerzania swojej oferty.

2. Skrócenie czasu dostawy

Wszystko przyspiesza. Skrócenie czasu dostarczenia przesyłki coraz częściej staje się priorytetowym zadaniem firm kurierskich. Aż 78 proc. firm logistycznych planuje do 2023 r. mieć w swojej ofercie same day delivery serwis, a 40 proc. do 2028 r. chce wdrożyć dostawy w ciągu dwóch godzin od momentu złożenia zamówienia[14]. Czy w Polsce tempo zmian będzie tak samo szybkie? Zależy to od presji konsumentów. Tak dzieje się chociażby w branży spożywczej lub telco – klienci oczekują szybkich dostaw i kurierzy coraz chętniej je wprowadzają. Jeśli w innych branżach naciski będą duże, kurierzy nie będą mogli poprzestać na deklaracjach, a naprawdę wdrożyć opcję dostawy tego samego dnia.

3. Redukcja zapasów

Zmiana modelu zatowarowania, głównie przez sieci handlowe, czyli przejście na bieżące (np. codziennie) uzupełnienia zapasów w punktach handlowych, to kolejny czynnik generujący wzrost ilości przesyłek.

4. Rozwój transportów transgranicznych

Postępująca globalizacja zmienia krajobraz e‑handlu, a tym samym wpływa na oczekiwania względem kurierów. Polacy coraz chętniej korzystają z zakupów za granicą – zwłaszcza z Niemiec, Wielkiej Brytanii czy Chin. Kurierzy będą musieli usprawnić realizację takich zamówień i zmierzyć się z wyzwaniem ujednolicenia oznaczania przesyłek, które aktualnie spowalnia ich dostarczanie.

5. Ekonomia współdzielenia

Ten globalny trend konsumencki wpływa również na biznesowe modele w wielu branżach. Segment kurierów nie jest tu wyjątkiem – 87 proc. ankietowanych firm kurierskich spodziewa się, że do 2028 r. wdroży dostawy crowdsourcingowe lub będzie korzystać z sieci kierowców zgłaszających się do realizacji wskazanego zamówienia[15]. Już teraz funkcjonuje Uber Freight, który jest podobnym modelem na rynku spedycyjnym. Pozostaje tylko czekać, aż pojawią się odpowiedniki dla przesyłek kurierskich.

Pilne śledzenie rynku kurierskiego to dla branży e‑commerce konieczność – tylko odważne strategie i otwarcie na innowacyjne rozwiązania.  Pomoże nam odpowiedzieć na rosnące oczekiwania klientów w zakresie dopasowania dostaw do ich rytmu życia. Wyprzedzanie potrzeb konsumentów związanych z wysyłką może stać się faktycznym wyróżnikiem marki e‑sklepu i przynieść mu nowych, lojalnych klientów.

Autorzy: Przemysław Klich, Agnieszka Woźniak

 

[1, 2, 4, 5, 6 ] GS1, „Analiza rynku KEP w Polsce”, https://www.logistyka.net.pl/bank-wiedzy/wiesci-z-gs1/item/download/79511_94a25ce2b02d676e8fde769281853315

[3] PwC, „Perspektywy wzrostu rynku przesyłek kurierskich, ekspresowych i paczkowych (KEP) w Polsce do 2018 r.”, https://www.pwc.pl/pl/pdf/kep-raport-pwc.pdf

[7] GS1, „Analiza rynku KEP w Polsce”, https://www.logistyka.net.pl/bank-wiedzy/wiesci-z-gs1/item/download/79511_94a25ce2b02d676e8fde769281853315

[8] PwC, „Rynek pracy kierowców w Polsce”, https://www.pwc.pl/pl/pdf/pwc-raport-rynek-pracy-kierowcow.pdf

[9,10, 11] GS1, „Analiza rynku KEP w Polsce”, https://www.logistyka.net.pl/bank-wiedzy/wiesci-z-gs1/item/download/79511_94a25ce2b02d676e8fde769281853315

[12] Gemius, „E-commerce w Polsce 2018. Gemius dla e-Commerce Polska”, https://www.gemius.pl/wszystkie-artykuly-aktualnosci/internauci-zaufali-e-sklepom-raport-e-commerce-w-polsce-2018-juz-dostepny.html

[13] Ecommerce Europe, „European Ecommerce Report. 2018 Edition”, https://www.ecommerce-europe.eu/research/ecommerce-europe-reports/

[14] Zebra Technologies Corporation, „Future of Fulfillment Vision Study”, https://www.wiadomoscihandlowe.pl/artykuly/przesylki-w-ciagu-2-godzin-od-zamowienia,46405

[15] Zebra Technologies Corporation, „Future of Fulfillment Vision Study”, https://www.wiadomoscihandlowe.pl/artykuly/przesylki-w-ciagu-2-godzin-od-zamowienia,46405