Logistyka produktów wysokowartościowych

Bezpieczeństwo wyrobów o wysokiej wartości to jedno z największych wyzwań dla dostawców usług logistycznych. Na każdym etapie łańcucha dostaw, od odbioru, przez magazynowanie, po doręczenie – wymagają niezwykłej uwagi.

Produkty premium – wysokowartościowe

Do kategorii produktów wysokiej wartości należą między innymi: sprzęt high-tech, w tym elektronika, biżuteria i zegarki premium, wybrane wyroby farmaceutyczne, ale także urządzenia projektowane na specjalne zamówienie oraz dobra o wartości kulturalnej. Czasami produkt wysokowartościowy cechuje się wielką wartością dla producenta lub adresata zamówienia, choć formalnie takiej wartości nie wykazuje.

Zadaniem partnera logistycznego jest nie tylko zadbanie o ich nieuszkodzenie produktu, ale przede wszystkim o bezpieczeństwo w procesie transportu i dostawy, w tym o zminimalizowanie ryzyka w zakresie kradzieży. Dla operatora kluczowe zatem jest nie tylko właściwe określenie właściwości danego towaru lub typu towarów, ale także charakterystyka ładunku, w którym pojedzie, stworzenie optymalnej trasy dostawy oraz przestrzeganie zróżnicowanych środków bezpieczeństwa zarówno podczas transportu, przeładunku, jak i składowania i magazynowania.

Z kolei dla klientów, dla których bezpieczeństwo w łańcuchu dostaw stanowi istotny czynnik wyboru dostawcy usług logistycznych, doświadczenie i certyfikacja operatora i spedytora są kluczowe.

Certyfikacja TAPA

Bezpieczeństwem towarów w łańcuchu dostaw i zapobieganiu stratom zajmuje się TAPA (Transported Asset Protection Association), czyli organizacja pierwotnie założona w odpowiedzi na rosnące zagrożenia związane z przewozem produktów zaawansowanych technologii, na przykład nowoczesnego sprzętu elektronicznego, która później rozwinęła swoją działalność i koncentruje się na identyfikacji potencjalnych zagrożeń oraz ochronie przewożonych i magazynowanych towarów o wysokiej wartości przed kradzieżą, uszkodzeniami i aktami terroru.

To organizacja zrzeszająca około tysiąca największych światowych producentów wyrobów z branży high-technology, globalnych przewoźników, centra logistyczne oraz ekspertów z dziedziny ochrony mienia. To właśnie TAPA certyfikuje operatorów i przewoźników według ściśle ustalonych standardów, a o ich przyznaniu decyduje spełnienie wielu kryteriów.

Kryteria te przyznawane na konkretną lokalizację, z uwzględnieniem specyfiki każdego obiektu z punktu widzenia bezpieczeństwa. Certyfikaty określane są dla jednego z trzech poziomów bezpieczeństwa – A, B, i C – gdzie klasa A stanowi poziom najwyższy. Standard, określany jako TAPA FSR, zawiera minimalne wymagania, jakie musi spełniać dana lokalizacja magazynowa, jeśli przechowuje wyroby wysokiej wartości oraz inne wyroby, na przykład narażone na zwiększone ryzyko kradzieży.

Certyfikacja wg kryteriów TAPA prowadzona jest w trybie 3-letnim, obejmując nie tylko dostosowanie do kryteriów i wymagań, ale także zewnętrzne i wewnętrzne audyty firmy.

Magazynowanie produktów wysokiej wartości

Produkty wysokowartościowe są przechowywane w magazynach z uwzględnieniem szczególnego bezpieczeństwa. Czasami operatorzy stosują specjalne strefy składowania, do której dostęp mają tylko pracownicy z nadanymi szczególnymi uprawnieniami. Strefy te objęte są 24-godzinnym monitoringiem i ograniczonym dostępem dla wskazanych pracowników, znajdują się daleko od głównych stref kompletacji, w najbardziej ustronnej części magazynu.

Innym rozwiązaniem są magazyny dedykowane danej branży lub grupie produktowej, na przykład wyłącznie pod produkty high-tech. Wówczas cały proces przyjęcia towaru, rozładunku, strefy składowania i kompletacji przygotowane są pod charakterystykę danego towaru, który może wymagać np. dodatkowych usług VAS, w tym wgrywania aktualizacji lub oprogramowania.

W branży high-tech kluczowe jest np. wdrożenie najwyższych standardów kodowania na etykietach dystrybucyjnych, ponieważ identyfikacja produktu na każdym kroku łańcucha dostaw jest tutaj sprawą kluczową. Oprócz kodu EAN, często stosowany jest unikalny numer seryjny (serial number), który jest rejestrowany w systemie informatycznym w procesie przyjęcia towaru do magazynu i wydania go z magazynu pod konkretne zamówienie. Dodatkowo numer seryjny danego urządzenia stanowi integralną część związaną z gwarancją produktu i pojawia się we wszystkich dokumentach sprzedaży w przeciwieństwie do kodu EAN, który w tym przypadku pełni rolę drugorzędną.

Pracownicy magazynu, w którym przechowywane są produkty o podwyższonej wartości są specjalnie przeszkoleni, mają nadane odpowiednie kody uprawnień, a magazyny takie współpracują wyłącznie z certyfikowanymi spedytorami, zapewniającymi monitorowanie przesyłki na każdym etapie transportu.

Transport produktów wysokiej wartości

Wysoka wartość produktów, o których piszemy, to jedna przyczyna wyjątkowego traktowania tych przesyłek w transporcie. Inną jest podatność tych wyrobów na potencjalne uszkodzenia. Te cechy powodują, że transport takich przesyłek musi zostać wyjątkowo skutecznie zabezpieczony – tak przed uszkodzeniami, jak i przed kradzieżą, ale także ubezpieczony.

Ładunki podczas transportu poddane są monitoringowi 24/7. Stosowane są ponadto takie zabezpieczenia jak: elektroniczne zamki w naczepach, wyposażenie naczep w GPS-y, podwójne zespoły kierowców, aby niekoniecznie było przerywanie transportu, postoje na parkingach strzeżonych, a nierzadko nawet zewnętrzna eskorta bezpieczeństwa, a przede wszystkim aktywne śledzenie przesyłek, z wykorzystaniem zróżnicowanych środków bezpieczeństwa i systemów IT.

Na szczególną uwagę w transporcie zasługuje biżuteria. Są to zazwyczaj bardzo małe przedmioty, często o wysokiej lub bardzo wysokiej wartości. Transport biżuterii musi być bezpieczny, zarówno dla nadawcy, odbiorcy, jak również dla firmy kurierskiej, gdyż to ona bierze odpowiedzialność za przewóz przesyłek. Nie wszystkie firmy kurierskie podejmują się transportu biżuterii, gdyż jest to bardzo duża odpowiedzialność ze względu na wysoką wartość przewożonego towaru. Przy wysyłce biżuterii niezwykle istotne jest odpowiednie ubezpieczenie i zapakowanie jej we właściwym opakowaniu, które zabezpiecza zawartość podczas całego transportu oraz sortowania paczek w poszczególnych centrach logistycznych.

Dodatkowo kurierzy informują, jaki rodzaj transport biżuterii jest możliwy do przewozu i jakie warunki trzeba spełnić, składając zamówienie na przewóz.

Dla przykładu – wymienione poniżej firmy mają własne ustalenia:

– UPS – zgadza się na wysyłkę biżuterii, ale tylko do określnej wartości,

– DHL – przewozi tylko i wyłącznie sztuczną biżuterię,

– FedEx – przewozi tylko i wyłącznie sztuczną biżuterię,

– InPost Kurier – nie podejmuje się przewożenia biżuterii,

– DPD – nie podejmuje się przewożenia biżuterii.

Ja widać zatem, ograniczenia firm kurierskich są doskonale przemyślane, zarówno pod kątem dobra klientów, jak i samej firmy spedycyjnej.

Zwroty produktów wysokiej wartości

Zwroty nie omijają również tego sektora rynku i także tutaj obowiązują te same zasady związane z kupnem, odstąpieniem od umowy, zwrotem czy reklamacją, jak w pozostałych branżach i sprzedaży przez Internet. W przypadku biżuterii i produktów o niskiej wartości procesowanie zwrotów i reklamacji wydaje się być standardowym procesem.

Trochę inaczej odbywa się proces obsługi zwrotów i reklamacji w przypadku biżuterii z kamieniami szlachetnymi, ponieważ przyjęcie zwrotu towaru musi być poprzedzone analizą przeprowadzoną przez rzeczoznawcę gemmologa i jego pozytywną opinią. Dodatkowo najczęściej transport takiego zwrotu ma miejsce z wykorzystaniem firmy kurierskiej wskazanej przez sprzedającego, czyli w tym przypadku prawdopodobnie przez dany sklep jubilerski.

Korzyści

Klienci, oddający swoje wysokowartościowe wyroby doświadczonym i certyfikowanym partnerom logistycznym, mogą mieć pewność, że uzyskają odpowiedni poziom bezpieczeństwa zarówno w magazynie, jak i podczas transportu, a – co za tym idzie – zmniejszą poziom strat finansowych spowodowanych utratą towaru, kradzieżą lub zaginięciem. Co więcej, operatorzy muszą na bieżąco śledzić zmieniające się regulacje prawne, związane z przepisami w różnych krajach i strefach, a także z rodzajem i sposobem przewożonego ładunku.

Korzyści dla firm są także bardziej wielowymiarowe, bowiem sposób, w jaki firma zabezpiecza się przed niebezpieczeństwami sprawia, że wzrasta zaufanie jej klientów i partnerów.

Jadwiga Żurek

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *