Autorskie podsumowanie roku 2019

O sprzedaży przez internet zaczęły myśleć kolejne branże – nie tylko fashion czy beauty, ale również coraz intensywniej branża spożywcza.  Bacznie obserwujemy obecności dyskontów spożywczych w e-commerce i z zaciekawieniem czekamy na pierwsze badania analizujące zachowania zakupowe Polaków w tym segmencie.

Z kolei znaczący gracze e-commerce zaczęli coraz świadomiej inwestować w narzędzia z zakresu optymalizacji ścieżek klienta, personalizacji oraz lojalizacji, sprawiając, że ich działania można z całą pewnością podsumować jako „dojrzałe”.

Polacy, wychowani na platformie Allegro, pokochali nowe marketplace’y. Multibrandowe Zalando (wraz z klubem zakupowym zalando-launge) staje się odzieżowym pierwszym wyborem, a celowane w punkt działania grupy Alibaba na polskim (i europejskim) rynku sprawiają, że Aliexpress staje się coraz ważniejszym graczem w zakupach online. Co prawda pojawiające się od lat informacje o wejściu Amazona na polski rynek wciąż okazują się melodią przyszłości, jednak światowy gracz, ze swoją doskonałą infrastrukturą na terenie Polski, z pewnością czeka na odpowiedni moment, poparty oczywiście badaniami, że polski rynek jest już dla niego opłacalny.

Polskie firmy przestały obawiać się działania w formule cross-border e-commerce (CBEC) i coraz śmielej wysyłają swoje towary na południe i zachód Europy oraz do Skandynawii, zatem można powiedzieć, że pierwsze bariery zostały przełamane, a wiedza w tym zakresie wzrasta.  Bez wątpienia wpływ na ten trend miały zmiany w prawie Unii Europejskiej, wprowadzone w grudniu ubiegłego roku, w zakresie   zakazu nieuzasadnionego blokowania geograficznego. Dzięki nim konsumenci uzyskają łatwiejszy dostęp do towarów i niektórych usług na terenie UE.

W ubiegłym roku prognozowałam rozwój płatności odroczonych, jednak skala tego zjawiska nie jest jeszcze – moim zdaniem – satysfakcjonująca. Co prawda pojawiła się na przykład usługa PayPo, ale firmy zdają się nie dostrzegać odroczonych płatności jako dodatkowego wyróżnika dla swoich lojalnych klientów, tak jak to się dzieje na świecie. Odroczone płatności to doskonałe narzędzie do doceniania i nagradzania lojalnych klientów marki lub sklepu internetowego.

Rok temu Niemcy przyjęły ustawę ułatwiającą wykwalifikowanym pracownikom spoza Unii Europejskiej emigrację do Niemiec. Decyzja ta bez wątpienia wpłynęła na zaniepokojenie w kwestii dostępności pracowników w branży logistycznej, która już od kilku lat aktywnie zatrudnia pracowników z Ukrainy. Niepokoje te przekuły się jednak na konkretne kroki wielu firm w zakresie wyrównywania warunków pracy lub zapewniania odpowiednich warunków do asymilacji. Obawy jednak nie minęły, choć – po badaniach NBP, mówiących o utracie około 25 proc. pracowników z Ukrainy (którzy deklarują swój wyjazd do Niemiec) –  są nieco mniejsze.

Z całą pewnością jednak wyżej wymieniona sytuacja spowodowała, że jako przedsiębiorcy zaczęliśmy mocniej myśleć o automatyzacji procesów magazynowych. „Automatyzacja” – to słowo klucz, o którym do tej pory rozmawialiśmy  i planowaliśmy na kolejne lata , ale  stała się koniecznością już teraz.

Wzrosty płacy minimalnej, konieczność zapewniania konkurencyjne warunki płacy sprawia, że 2020 rok będzie czasem dużych przygotowań do procesu automatyzacji, nie rozumianej jednak jako pełna robotyzacja, co raczej jako inwestycje w machine learning, pozwalające nie tylko optymalizować bieżące prace w magazynie (ruchy, ścieżki pickingowe, heat mapy), ale przede wszystkim wyprzedzać trendy i w czasie rzeczywistym wprowadzać zmiany w całym łańcuchu dostaw.

Oczekiwania konsumentów względem firm – zwłaszcza globalnych korporacji – w zakresie ograniczenia negatywnego wpływu na środowisko są coraz większe. Dotyczy to zwłaszcza branży (fast)fashion, która mierzy się z coraz większym oddolnym ruchem sprzeciwu, dlatego już teraz ogłaszane są przez największe marki plany pro ekologicznej produkcji odzieży oraz wprowadzania na rynek wyłącznie pro ekologicznych opakowań dla wysyłek realizowanych za pośrednictwem e-commerce.

Firmy odzieżowe, także te działające w e-commerce, w 2019 roku już zaczęły rozumieć nowego eko-klienta. Powstały punkty recyclingu ubrań i bielizny (LPP, Calzedonia), pierwsze markowe second-handy (H&M) lub sklepy z kolekcjami niesprzedanych w poprzednich sezonach ubrań (COS).

Z pewnością jedno z ogromnych wyzwań dla firm stanowi logistyka, która umożliwi podejmowanie decyzji w kierunku zmniejszenia negatywnych skutków oddziaływania na środowisko. Dotyczy to głównie spedycji, ale także firmy fullfilmentowe muszą uwzględnić w swojej działalności szereg zmian, których oczekują klienci, np. korzystania z recycklingowanych opakowań, ekologicznych wypełniaczy czy refreshing towarów.
Sądzę, że od 2020 roku branża e-commerce (a także branża logistyczna) zacznie podejmować poważne decyzje w zakresie ekologii i zrównoważonego rozwoju.

Eksperci i analitycy od wielu lat śledzący trendy rynkowe i zmieniające się zachowania konsumenckie podkreślają, że każdy rok stawia przed firmami działającymi w i wokół e-commerce nowe wymagania. Od wielu lat mówi się o wykorzystywaniu Big Data na rzecz customizacji i personalizacji działań, w kolejnych latach będzie to kluczowe zagadnienie, na bazie którego będą planowane główne projekty w firmach ze wszystkich branż.

Dlatego operatorzy logistyczni muszą służyć nie tylko realną wiedzą w zakresie swoich „klasycznych” zadań, ale także w takich obszarach jak rozwiązania informatyczne, obsługa klienta, praca z danymi czy śledzenie trendów. Dla firm, które wkraczają w e-commerce nasza wiedza jest już bardzo przydatna. Zwłaszcza w obliczu kryzysu, co do którego nie mamy żadnej pewności zarówno czy w ogóle nadejdzie, jaka będzie jego skala, ani jak długo będzie trwał.

Bez wątpienia w 2020 roku firmy i organizacje muszą rozwijać swoje e-commerce’owe kompetencje, lepiej rozumieć klientów, ale przede zmieniać swoją rynkową filozofię.